Jakub Józef Orliński Koncert w ramach trasy Beyond Tour 24.10.2023 w Operze Wrocławskiej

W miniony wtorek 24 października na scenie Opery Wrocławskiej zaśpiewał Jakub Józef Orliński. Słynny kontratenor rozpoczynał tym koncertem swoją trasę zatytułowaną Beyond. Wystąpił on wraz z orkiestrą Pomo d’Oro. Wrocławska publiczność mogła usłyszeć podczas tego niezwykłego wieczoru wczesnobarokowe utwory Monteverdiego, Cacciniego, Kapsbergera, czy Saraciniego. W naszym cyklu historycznym chcemy przypomnieć inne występy największych gwiazd, które gościły na naszych teatralnych deskach począwszy od czasów wzniesienia gmachu teatralnego przy Świdnickiej. 

Ferenc Liszt grający na scenie Stadttheater Breslau we Wrocławiu w dniu 31.01.1843 (zbiory BUWr)

Już w 1843 r., czyli zaledwie po dwóch latach od otwarcia budynku Stadttheater Breslau – Teatru Miejskiego wystąpił w nim, już wówczas szeroko podziwiany, Ferenc Liszt. Dał on aż pięć występów recitalowych. Wrocławianie, którzy chcieli obejrzeć znanego muzyka musieli zapłacić ogromne sumy, aby zdobyć bilety na oblegane koncerty. Pobyt i występy we Wrocławiu były dla artysty przełomowe, właśnie w naszym teatrze Liszt po raz pierwszy poprowadził orkiestrę jako dyrygent. Zadebiutował on za pulpitem podczas spektaklu Czarodziejski flet 31 stycznia 1843 r. Warto wspomnieć, że w tym samym roku co Liszt po raz pierwszy we Wrocławiu koncert dał Anton Rubinstein. Do Wrocławia powrócił on jeszcze w 1879 r. tym razem jako dyrygent swojej opery Machabeusze. 

Afisz spektaklu Tannhähauser Richarda Wagnera z 1852 r. z Stadttheater Breslau

W Teatrze Miejskim niestety nie wystąpił Richard Wagner, choć 8 grudnia 1863 r. zasiadł na widowni, skąd oglądał występ cenionego aktora Alexandra Liebe. W tamtym czasie przebywając we Wrocławiu dał on aż 12 koncertów! Zaskakujące, że ówczesna dyrekcja nie wykorzystała pobytu słynnego kompozytora i nie zaproponowała mu, aby poprowadził skomponowany przez niego spektakl Tannhähauser, który był wówczas obecny w repertuarze.

Kolejnym wielkim kompozytorem, który miał okazję dyrygować podczas spektaklu we Wrocławiu był Pietro Mascagni, poprowadził on spektakle swoich oper: Rycerskość wieśniacza i L’amico Fritz. Jego oba występy były gorąco oklaskiwane w 1895 r.

Bardzo częstym gościem teatru Miejskiego był Richard Strauss. Premiera jego opery Salome w lutym 1906 r. była wyjątkowym wydarzeniem, sam kompozytor był obecny na spektaklu, a po obejrzeniu go wystosował w prasie podziękowania zarówno dla zespołu jak i dla widzów, których dzieło zachwyciło. 

Program koncertu Henryka Wieniawskiego w Stadttheater Breslau 14.11.1857 r.

Na niemieckiej scenie teatralnej Wrocławia występowało wielu Polaków. Aż trzykrotnie koncerty dawał w budynku Stadttheater Breslau Henryk Wieniawski (w 1848, 1855 i 1857 r.), dwukrotnie (w 1849 i 1850 r.) wystąpili tutaj bracia Antonii i Apolinary Kątscy, obecnie nieco zapomniani, lecz ówcześnie bardzo cenieni muzycy. Największą jednak polską przedwojenną gwiazdą goszczącą w gmachu przy Świdnickiej była Marcelina Sembrich-Kochańska. Przez aż 11 sezonów solistka zachwycała publiczność Metropolitan Opera, a Wrocławianie mogli ją usłyszeć kilkukrotnie na występach w latach 80. i 90. XIX wieku.

Afisz spektaklu Cyrulik sewilski z udziałem Ewy Bandrowskiej-Turskiej 4,5,6.12.1945 r.

Zaproszenie na spektakl Rigoletto Giuseppe Verdiego 3 maja 1945 r. z udziałem Ady Sari

Pierwsze lata działalności polskiej opery we Wrocławiu również obfitowały w występy gwiazd. Drugim tytułem, jaki wystawił Stanisław Drabik – pierwszy dyrektor Opery Wrocławskiej był Cyrulik Sewilski  Gioacchino Rossiniego. Do udziału w przedstawieniu zaprosił on święcącą triumfy na polskich i zagranicznych scenach Ewę Bandrowską-Turską, która wcieliła się podczas spektakli w rolę Rozyny.  W następnym roku do pracy nad kolejną premierą – Rigolettem Giuseppe Verdiego zaangażowano Adę Sari. Występowała ona w roli Gildy, a zachwycona prasa przed spektaklem pisała: „Wielka  nasza Mistrzyni niewątpliwie i tym razem obok swych nadzwyczajnych walorów głosowych, całym swoim kunsztem śpiewaczym zachwyci publiczność”.

Adam Hanuszkiewicz w trakcie pracy nad realizacją Traviaty Giuseppe Verdiego (premiera: 1,2.09.1990)

Zdjęcie z premiery Krakowiacy i górale Jana Stefaniego (16.02.1991). Na zdjęciu: od lewej Bardos – Artur Żmijewski; w środku Krzysztof Kolberger – reżyser, podczas premiery zagrał w ostatniej części przedstawienia i powiedział finałowe słowa Bardosa i kuplety; po lewej: Jontek – Paweł Gąsior

Nie tylko jednak kompozytorzy i soliści tworzyli rozdziały historii teatru operowego we Wrocławiu. Również znani reżyserzy realizowali tutaj swoje spektakle. Kontrowersyjny Adam Hanuszkiewicz stworzył tu dwa spektakle w ciągu 1990 r. Traviatę Giuseppe Verdiego oraz Wesele Figara Wolfganga Amadeusa Mozarta. W roku następnym Krzysztof Kolberger wyreżyserował wodewil Jana Stefaniego Krakowiacy i górale.   

Koncerty największych światowych gwiazd opery są od jakiegoś czasu cyklicznymi wydarzeniami w Operze Wrocławskiej. Od 2013 r. w ramach Nadzwyczajnych Gal Operowych zapraszano do teatru gwiazdy Metropolitan Opera w Nowym Yorku.

Ewa Podleś podczas Gali Gwiazdy Nowojorskiej Metropolitan Opera na scenie Opery Wrocławskiej 8.09.2013

8 września tego właśnie roku do udziału w koncercie zaproszono wybitną polską śpiewaczkę Ewę Podleś. Słynna artystka, na co dzień występująca w Metropolitan Opera, oraz na scenach Berlina, Frankfurtu, Barcelony, Mediolanu czy Wenecji zaprezentowała swój charakterystyczny kontralt i pozostawiła publiczność pod wielkim wrażeniem swojego kunsztu wokalnego.

Piotr Beczała podczas Gali Gwiazdy Nowojorskiej Metropolitan Opera na scenie Opery Wrocławskiej 19.04.2014

W tym samym roku 19 kwietnia na scenie Opery Wrocławskiej na jedynym koncercie w Polsce wystąpił Piotr Beczała. Uwielbiany na całym świecie tenor zaśpiewał wrocławskim melomanom m.in. arię Stefana ze Strasznego dworu Stanisława Moniuszki, oraz arię Księcia Mantui Parmi veder le lagime z Rigoletta Giuseppe Verdiego, a także fragmenty z lubianych operetek Straussa, Lehára i Kálmána.  

Violetta Urmana podczas Gali Gwiazdy Nowojorskiej Metropolitan Opera na scenie Opery Wrocławskiej 23.05.2015

23 maja 2015 r. w Operze Wrocławskiej wystąpiła Violetta Urmana mezzosopranistka Metropolitan Opera. Na naszej scenie wykonała ona arie z oper m.in. Don Carlosa, Trubadura i Nabucco Giuseppe Verdiego, utwory z Rycerskości wieśniaczej Pietro Mascagniego oraz z Samsona i Dalili Camille’a Saint-Saënsa. Orkiestrę poprowadził wówczas dyrygent Massimo Zanetti.

Artur Ruciński podczas Nadzwyczajnej Gali Operowej 9.10.2015

Już 9 października 2015 r. odbyła się Nadzwyczajna Gala Operowa z udziałem Artura Rucińskiego. Słynny baryton, którego głos zachwycał publiczność Metropolitan Opera, Teatro alla Scala, Royal Opera House, Opéra Bastille czy San Francisco Opera i Deutsche Oper Berlin oraz Festiwali w Bregencji i Salzburgu zaprezentował tego wieczoru we Wrocławiu m.in. arie Votre toast z opery Carmen Georges’a Bizeta, arie Di Provenza z Traviaty Giuseppe Verdiego, oraz utwory Vincenzo Belliniego, Gaetano Donizettiego i Piotra Czajkowskiego.    

Gala Gwiazda Metropolitan Opera Ramón Vargas z udziałem Joanny Parisi 28.06.2017

Kolejną gwiazdą Metropolitan Opera, która wystąpiła 28 czerwca 2017 r. w Operze Wrocławskiej był Ramón Vargas – meksykański tenor, którego nowojorska kariera rozpoczęła się od zastąpienia na scenie samego Luciano Pavarottiego, który odwołał swój występ w Łucji z Lammermoor Gaetano Donizettiego w 1992 r. Talent zaprowadził go na sceny mediolańskiej La Scali, londyńskiej Royal Opera House, Opery wiedeńskiej czy madryckiego Teatro Real. Podczas występu we Wrocławiu towarzyszyła mu amerykańsko-włoska sopranistka Joanna Parisi

Materiały promujące wydarzenie Gwiazda Metropolitan Opera René Pape 15.05.2018

W następnym roku 15 maja publiczność miała okazję posłuchać koncertu kolejnej gwiazdy Metropolitan Opera – René Pape. W programie wydarzenia nie zabrakło utworów z oper Simon Boccanegra, Makbet i Don Carlos Giuseppe Verdiego oraz dzieł Ryszarda Wagnera Walkiria i Śpiewacy norymberscy z interpretacji, których zasłynął słynny niemiecki artysta.

W ostatnich latach scena Opery Wrocławskiej gościła m.in. takich wybitnych artystów jak Kristina Opolais, która zaśpiewała partię Cio-Cio-san z Opery Madame Butrterfly, oraz Erwina Schrotta i Marinę Rebekę, którzy wystąpili podczas galowych koncertów. Czy byliście na którymś z tych wydarzeń? Czy pamiętacie jakieś inne występy gwiazd w naszym teatrze?

Fotografie z Koncertów Galowych wykonał Marek Grotowski, pozostałe ilustracje pochodzą z wydawnictw Opery Wrocławskiej, lub materiałów promocyjnych wydarzeń, których organizatorem była Opera Wrocławska

Tekst oparto na:

Maria Zduniak, Dzieje teatru operowego we Wrocławiu (1841 – 1944) w: 160 lat gmachu opery i 55 lat polskiej sceny operowej we Wroclawiu, red. K. Kościukiewicz i E. Sąsiadek, Wrocław 2002.

Krystyna Dachtera, Opera Wrocławska 1945-1995, Wrocław 1995.

Programy i druki ulotne dotyczące opisanych wydarzeń.

2 komentarze

  1. Pamiętamy Mariusza Kwietnia, który był waszym dyrektorem, a o którym wy nie pamiętacie i Charlesa Castronovo chociażby o którym również raczyliście zapomnieć. Może najpierw trochę edukacji zanim się zabierzecie za pisanie

    Anna
    1. Ze względu na charakter wpisu i jego obszerność przede wszystkim koncentrowaliśmy się na starszych występach. Nie zapomnieliśmy jednak o artystach zaproszonych do współpracy z Operą Wrocławską przez Pana Mariusza Kwietnia. Wspominamy w ostatniej części tekstu: Marinę Rebekę, Erwinia Schrotta i Kristinę Opolais. Wpisy na blogu mają charakter przede wszystkim historyczny, stąd koncentracja na występach dawniejszych. Pan Mariusz Kwiecień, nie wystąpił w Operze w ramach Nadzwyczajnych Gal Operowych, lub z występem recitalowym stąd brak informacji w tekście. Aby zachęcić czytelników do podzielenia się wspomnieniami związanymi z występami gwiazd zapytaliśmy o innych artystów, którzy wywarli wrażenie. Dziękujemy za docenienie występów Pana Charlesa Castronovo.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *